Gdzie podziała się sprawiedliwość - Ewa Milewska Fundacja Polski Dom MediówWspółczesna rzeczywistość prawna to labirynt przepisów, w którym łatwo się zgubić. Jednak to, co najbardziej niepokoi, to erozja podstawowych wartości, które powinny przyświecać każdemu prawnikowi. Ściganie sprawiedliwości często ustępuje miejsca pogoni za zyskiem. Liczne błędy formalne, niestaranność w przygotowywaniu pism procesowych oraz brak indywidualnego podejścia do klienta świadczą o kryzysie jakości usług prawnych.

Rola mediów w tym wszystkim jest równie destrukcyjna. Sianie nienawiści, podsycanie waśni i manipulowanie opinią publiczną prowadzą do głębokich podziałów w społeczeństwie. Od kilku lat mamy „problem migrantów”, który jest często wykorzystywany do politycznych rozgrywek.

Apel do środowiska prawniczego
Do adwokatów i radców prawnych kieruję następujące pytania:
Gdzie podziała się przysięga, którą składaliście, obejmując swój zawód?
Czy świadomość społecznej odpowiedzialności jest jeszcze obecna w Waszej pracy?
Czy pamiętacie o tym, że prawo ma służyć ochronie słabszych i zapewnieniu sprawiedliwości?

Do samorządów zawodowych zwracam się z apelem o:

Zaostrzenie wymogów etycznych dla członków korporacji.
Wzmocnienie nadzoru nad jakością świadczonych usług prawnych.
Aktywną promocję idei sprawiedliwości i równości.

Jako prawnicy macie ogromną władzę. Wasze decyzje mają bezpośredni wpływ na życie innych ludzi. Dlatego tak ważne jest, abyście działali zgodnie z najwyższymi standardami etycznymi.

Dobre praktyki

Wielka Brytania i prawo anglosaskie:
System precedensowy: Orzeczenia sądów wyższych mają moc wiążącą dla sądów niższych instancji, zapewniając większą przewidywalność prawa.
Casusy prawne: Sędziowie opierają wyroki na analizie konkretnych przypadków, co pozwala na bardziej indywidualne podejście.
Rola prokuratora: Bardziej niezależna pozycja prokuratora przyczynia się do większej obiektywności postępowania karnego.

Stany Zjednoczone:
Bill of Rights: Zapewnia szeroką ochronę praw i wolności obywatelskich.
System federalny: Podział kompetencji między rząd federalny a stany zapewnia elastyczność w dostosowywaniu prawa do lokalnych warunków.
Sąd Najwyższy: Odgrywa kluczową rolę w kształtowaniu prawa poprzez interpretację konstytucji.

Unia Europejska:
Jednolity rynek: Sprzyja swobodnemu przepływowi towarów, usług, kapitału i ludzi.
Ochrona praw konsumentów: Dyrektywy i rozporządzenia UE zapewniają wysoki poziom ochrony.
Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej: Czuwa nad prawidłową interpretacją i stosowaniem prawa unijnego.

Propozycje rozwiązań dla Polski:
Wzmocnienie systemu precedensowego
Rozwój mediacji i arbitrażu
Uproszczenie procedur sądowych
Podniesienie kwalifikacji sędziów i prokuratorów
Zwiększenie niezależności sądów
Wzmocnienie roli samorządów zawodowych
Rozwój edukacji prawnej